NEDERLAND

De eerste Nederlandse caravans.

In Nederland werd de eerste caravan gebouwd door ir. D. van Haren Noman  Hij bracht in 1927 zijn Hanocaravan in productie. In 1929 kreeg de Hano concurrentie van een ander Nederlands merk, de Hauscar  ontworpen door ir. F. Hausband  Dat deze Hauscars van oerdegelijke kwaliteit waren, blijkt uit het feit dat een freelance caravanjournalist er in een paar jaar maar liefst 200.000 kilometer mee aflegde. Nederlandse merken uit die tijd zijn onder andere Kip, Otten, Blanken en Paf.

Caravanverkopen dalen sterk.
In 1960 werden in Nederland rond 10.000 caravans verkocht. In 1995 waren dit er 18.500 terwijl er in het topjaar 2001 zo’n 24.000 een nieuwe eigenaar kregen. Daarna is het aantal jaarlijks verkochte caravans sterk aan het dalen van 22.360 in 2004 naar 7527 in 2012 en 5800 in 2013.

NEDERLANDSE OLDIES

Blanken

Jaap Blanken, tuinarchitect te Hilversum, komt in aanraking met Carl Denig, die evenals hij lid is van de kampeerclub, en met Hausband. Wanneer deze laatste in 1929 zijn eerste caravan bouwt denkt Blanken, zo’n wagen bouwen kan ik ook wel. Het onderstel laat hij lassen door een smid in Blaricum en de rest ontwerpt en bouwt hij in 1931 zelf. Hij koopt een boerderij in Laren waar een aantal caravans tegelijk gebouwd kunnen worden welke hij verkoopt onder de naam “Blanken ” en type Robinson. Dat is het begin van “Caravan Industrie Laren”. Tot 1940 zijn er tientallen Robinsons gebouwd zodat Blanken met recht de oudste caravanfabrikant van Nederland genoemd kan worden. Na de oorlog komt de productie weer op gang met o.m. woontrailers tot 10 meter lang, bedoeld voor emigranten naar Australië. Ook de Robinson komt weer in productie, dit model blijft tot 1959. In 1964 bouwt Jaap Blanken zijn laatste caravan en daarmee komt een einde aan de oudste caravanfabriek van Nederland.

Carl Denig

Denig begon in 1910 in Londen aan een tweejarige opleiding tot kleermaker. In 1911 werd hij lid van de Engelse Amateur Camping Club (een voorloper van de huidigeCamping and Karavanen Club), waar hij kennis maakte met lichtgewicht tenten. Hij bouwde zijn eerste eigen tent in 1912. Thuisgekomen in Amsterdam richtte hij op 5 mei 1912 samen met Nol van Ameringen, Jaap Mewe, en zijn zus Louise Denig de Nederlandse Toeristen Kampeer Club op. Denig behoort ook tot de oprichters van de HISWA(1932), de Nederlandse brancheorganisatie voor watersportbedrijven. In 1912 startte Carl Denig met de productie van tenten onder zijn eigen naam. In 1924 werden de tenten, door het voor die tijd opvallend lichte gewicht, ook geëxporteerd naar Nederlands-Indië.     

In 1925 importeerde Denig caravans van  Hutchings en in 1935 laat hij bij een wagenbouwer in Oirschot 5 kampeerwagens bouwen op een braakliggend terrein aan de Overtoom . Denig heeft eerst advies ingewonnen bij Frans Hausband van Hauscar, wat verklaart dat de wagens aan de buitenkant veel overeenkomsten met Hauscar hebben. Denig heeft tot de oorlog caravans gebouwd.

 

Cosmopoliet/Continenta

Jo Bouchette (1901-2002) ontwerpt in de 50er jaren onder de merknamen Cosmopoliet en Continenta. In 1956 vindt hij in Berwi in Winschoten , een fabrikant van brandweerwagens, een partner voor de bouw van de Cosmopoliet. In 1957 echter wordt de samenwerking verbroken en gaat Berwi, buiten medeweten van Bouchette verder met de bouw van de Cosmopoliet.                            Jo Bouchette zoekt in 1958 contact met Gevaert die voor Bouchette de Continenta gaat bouwen. In 1959/60 verkoopt Gevaert zelf de Continenta’s.

Gevaert

De heer Gevaert neemt in 1951 carrosseriebedrijf Janssen in Santpoort over en gaat cabines voor Caterpillar bouwen. In 1954 wordt een kleine serie caravans, genaamd Sunshine, voor Sporthuis Centrum gebouwd. Daarnaast worden caravans voor Bouchette ( Continenta ) gebouwd. Na 1960 volgt een hele serie caravans. Midden 60er jaren is de productie overgebracht naar IJmuiden en bedraagt 250 stuks per jaar. In 1973 wordt de concurrentie te zwaar en stopt Gevaert.                                                       In de periode midden 60er jaren hebben de firma’s Gevaert, Otten en Mostard samengewerkt op het gebied van Research, Inkoop en Serviceverlening.

Hano

De heer D. van Haren Noman, werktuigbouwkundig ingenieur en eigenaar van “Amsterdamsch Technisch Handelskantoor”, ontwerpt in 1926 een vouw-kampeerwagen, gevolgd in 1927 door de eerste HANO-caravan, wat veel doet denken aan de Engelse Eccles. In 1929 wordt het Handelskantoor tevens importeur van Eccles.

Hauscar

Nadat hij als 18 jarige in 1919 een kampeerwagen in elkaar had geknutseld ontwerp Frans Halsband in 1936 zijn Hauscar.  Het was zeer opvallend dat hij voor deze naam koos, een samenvoegsel van Halsband en Caravan, daar hij alleen over kampeerwagen wilde praten. Zijn eerste ontwerp laat hij bouwen bij Carrosserie Bronkhorst te Hilversum.  Na de oorlog vindt de productie o.m. plaats bij Jaap Blanken en PAF.  In 1984 showde hij , 83 jaar oud zijn laatste kampeerauto , waar nauwelijks belangstelling voor is.                                                                                                               Halsband is de oprichter van de Nederlandse Kampeerwagenclub in 1947 en in 1957 van de NCC.

Iglo

PJM van Geloven uit Tilburg bouwt in 1961 caravan welke hij op de markt bracht onder de merknaam: IGLO , wat staat voor Interieur van een luxe caravan, Grootte van een dure caravan, Laag gewicht en Onverwoestbaar. In 1962 is de standaard uitvoering ook als bouwpakket te koop. Het laatste productiejaar is 1966.

Jarino

ROBO in Roden bouwt in de periode 1960-1965 Jarino caravans. De fabrikant beroept zich er op met de 203 de kleinste 4 persoons caravan ter wereld te maken. Of deze uitroep op waarheid berustte is moeilijk na te gaan ; de 2 persoons PAF Excellent is inderdaad 2 cm langer.

Kema

De heer SGP van Kemenade bouw tussen 1958 en 1973 aan de Dreef in Veldhoven caravans onder de merknaam KEMA, veelal voorzien van een enorm dakluik/hefdak. De energiecrisis werd niet overwonnen.

Linca

De eerste caravans welke van der Linden in Helmond in 1952 bouwde hadden als merknaam: EHKF, wat staat voor “Eerste Helmondse Kampeerwagen Fabriek:”. Later werd de merknaam gewijzigd in Linca , waarbij het wel duidelijk is waar deze van afgeleid is. In 1965 eindigt de  serieproductie van caravans , die allemaal meisjesnamen droegen, waarna nog op bescheiden schaal tot 1978 geproduceerd is.

Martens :  zie caravan/camper ABC

Martini

Groninger H.J. de Wit bouwt tussen 1958 en 1962 kleine caravans die hij als merknaam Martini mee gaf. De caravans konden ook naar maat geleverd worden, d.w.z. dat de klant inspraak had bij indeling en inrichting van het interieur.

Mostard

L.H. Mostard uit het Limburgse Susteren bouwt tussen 1958 en 1974 voornamelijk caravans met een hefdak. Vooral de Mostard Yvonne heeft in die jaren het koperspubliek zeer aangesproken.                In de periode midden 60er jaren hebben de firma’s Gevaert, Otten en Mostard samengewerkt op het gebied van Research, Inkoop en Serviceverlening.

Otten :  zie CaravanCamper ABC

 

PAF

De afkorting P.A.F. staat voor “Praktische Apparaten Fabriek” in Dieren welke in 1937 is opgericht.    In 1949 bouwt de familie Jan Paul zijn eerste caravan.De productie-grootte van het bedrijf is nooit meer geweest dan 100 stuks per jaar. In 1978 wordt de laatste PAF-caravan gebouwd.

Reitsma

De firma Reitsma uit Drachten bouwt tussen 1959 en 1968 caravans.  Nadat de firma Ero uit Ede in 1964 de rechten overnam, werden de caravans verkocht als Ero-Reitsma.

Tenca

De oorsprong van “J & I Ten Cate NV Trailerfabriek”  ligt bij een smederij die vader Johannes en zoon Isaac rond 1920 in Almelo stichtten. Voor de oorlog bouwde het bedrijf voornamelijk tankwagens en zal daar na de oorlog tot in de 80er jaren mee doorgaan. In 1958 wordt de ijzergieterij  opgeheven en begonnen met de productie van caravans. De caravanafdeling werd in 1965 gesloten.

Wevo

De firma Heins Wevo Camping NV uit Utrecht bouwt vanaf begin 50er jaren vouwwagens.  In de periode 1959-1963 bouwt men ook caravans ( Wevo Klipper) . In 1966 is men caravans van Pluma uit Portugal gaan importeren.

Zwartjes

Carrosserie bedrijf Zwartjes uit Wassenaar heeft vanaf 1959 een paar jaar caravans geproduceerd onder de serienaam Duinrell.

BELGIE

België heeft 42 fabrikanten gekend, daar zijn er nu geen enkele meer van over. Verschillende fabrikanten zijn redelijk succesvol geweest. De fabrikanten Chateau/Home Car, Constructam , IT en Viking zijn in het Caravan/Camper ABC beschreven.

Bourgois

De twee broers René en Robert Bourgeois runnen samen een carrosseriebedrijf in Oostende. Vooral René heeft belangstelling voor caravans, maar de meeste spreken hem qua vorm niet aan. Daarom ontwikkelt hij in de vijftiger jaren een machine waarmee aluminium platen in elke gewenste vorm kunnen worden geperst. In 1960 verschijnt het eerste prototype. In 1961 gaat Bourgois in op het voorstel van de Franse bouwer Sterckeman om de caravans daar te assembleren. De delen worden in België geperst en naar Frankrijk getransporteerd, maar bij Sterckeman ontbreekt het aan voldoende vaklui voor het in elkaar lassen. Na twee jaren is deze samenwerking voorbij. De jaarproductie ligt tussen de 100 en 150 caravans. De forse prijs breekt Bourgeois na de oliecrisis op; de fabriek sluit in 1975.

Falter

De Reu

Julien De Reu startte zijn bedrijf in Bellem, waarvan het eerste model – onder de naam De Reu La Cabane – in 1954 op de markt kwam. In 1967 bouwde Julien De Reu in Knesselare – langs de N44 – een nieuwe montagehal. De productie werd opgedreven tot 4.000 stuks per jaar. Vanaf de jaren ’70 kwam de terugval, in 1985 kwam er nog een overname. In 1987 volgde de sluiting.

De Roeck / Jumatt

In 1960 begint de heer de Roeck achter zijn woonhuis in de Klinge met de productie van de eerste caravan; bouwtijd: een maand. Spoedig ging deze omhoog naar 1 a 2 per week. Nadat de productie was verplaatst naar Sint Gillis Waas werd deze 20 a 25 per week. Er was ook een fabriek in het Zeeuws Vlaanderen ( St Jansteen gem. Hulst). In 1972 werd deze fabriek door brand getroffen maar opnieuw opgebouwd en uitgebreid met een tweede hal. De Roeck produceerde inmiddels ook stacaravans. Door de oliecrisis, stakingen en nasleep van de brand werd er in 1976 naar een partner gezocht. in 1978 vond men deze in Jumatt, een fabrikant van prefab huizen, die de Roeck overnam. In 1978 droegen de caravans beide namen maar vanaf 1979 alleen Jumatt. In 1979 begint men in een filiaal te Deerlijk met campers maar in mei 1980 gaat Jumatt failliet. In oktober 1980 wordt de fabriek definitief gesloten.

La Tortue

Baron De Vinck, de man van de administratie en Kamiel Gekiere, de technicus , samen garage-houders in Zonnebeke bouwen in 1952 hun eerste caravan. In 1960 wordt er een moderne fabriek te Ieperen gebouwd waar de eerste La Tortues ( schildpadden) worden gebouwd.In 1962 wordt er een nieuwe fabriek in Ieper betrokken. Eind 60er jaren was de crisis reeds voelbaar en liep de vraag naar deze zware en dure caravans terug. In 1969 werd nog gedacht een goedkopere versie te bouwen maar verder dan een prototype kwam men niet. in 1971 gaat de fabriek dicht. 

Wa-Wa

In 1948 maakt Ir Watteyne uit Jezus Eik een prototype kampeerwagen WA-WA
In 1954 ontmoet Watteyne, Louis Dombard, die het Patent van hem koopt. Na een paar jaar experimenteren komt Dombard in 1956 met de eerste caravan op de markt, de WA-WA 160. Felle concurrentie is de oorzaak dat de fabriek in 1971 sluit. In totaal zijn er 6.000 caravans gebouwd!